توضیحات
اسید فسفریک یکی از اسیدهای مهم در شیمی است که شامل یک یا چند یون هیدروژن فسفات است. این اسید از طریق انحلال فسفات در آب تولید میشود و در محلول‌های آبی به صورت H3PO4 نشان داده میشود. این اسید از نظر شیمیایی بسیار مهم است و در بسیاری از صنایع و فرآیندها مورد استفاده قرار میگیرد.
ویژگی های اسید فسفریک:
اسید فسفریک ، اسیدی ضعیفی است و در حالت جامد پودری سفید رنگ ودر حالت مایع بی رنگ ، شفاف ، بدون بو و دارای طعم تند میباشد .
اسید فسفریک به 2 صورت صنعتی و خوراکی وجود دارد ، که درجه خلوص خوراکی 85% و صنعتی 80% میباشد .
به طور کلی، اسید فسفریک به عنوان یک ماده شیمیایی مهم در صنایع مختلف بسیاری از کاربردهای مفید دارد و از اهمیت وسیعی برخوردار است.
کاربردهای اسید فسفریک:
1) صنایع غذایی :
– در تولید غذاهای اسیدی و نوشابه های گازدار مانند انواع کولا ها از اسید فسفریک گرید غذایی استفاده میشود که به کارگیری این ماده سبب طعم تندی در غذا میشود
– اسید فسفریک به دلیل تولید انبوه با قیمتی مناسب تر و حجم بیشتر در دسترس قرار میگیرد ، و به نسبت طعم دهنده های طبیعی نظیر زنجبیل برای دادن طعم تندی و و عصاره لیمو ترش که برای طعم ترش به کار میرود ؛ در رده بالاتری قرار دارد .
* باید توجه داشت که وجود اسید فسفریک موجود در نوشابه میتواند موجب فرسایش دندان ها شود و همچنین باعث ایجاد سنگ کلیه در افرادی که قبلا سنگ کلیه داشته اند گردد .
– این ماده ی غیرسمی که بیشترین غلظت رایج آن در آب 85% و کمترین آن 50% می باشد،کاربرد های مختلف در مربا ها، پنیر ها ، گوشت های فراوری شده (سوسیس و کالباس ) و روغن ها .
2) صنایع کشاورزی :
– کاربرد اصلی اسید فسفریک در تهیه کود های کشاورزی است زیرا فسفر یکی از عناصر ضروری برای رشد گیاهان بشمار میرود.
– عنصر فسفر برای افزایش رشد درختان پسته بسیار ضروری است ، به همین جهت کشاورزان فسفر درختان پسته را از طریق کود های حاوی اسید فسفریک به آنها اعمال میکنند . که البته اسید فسفریک منبع عالی برای تامین فسفر است ، اما به دلیل خورندگی نمیتوان آن را به صورت مستقیم در قالب کود به خاک افزود به همین دلیل اسید فسفریک در تولید سایر کودهای شیمیایی استفاده میشود .
3) صنایع شیمیایی :
– وجود یون های کلسیم و منیزیم که باعث سختی آب میشوند اگر از بین نروند هنگام استفاده از صابون ها تشکیل رسوبات غیر قابل حل میدهند که سبب ایجاد لکه بر روی لباس میشود به همین جهت از اسید فسفریک به طور وسیع در شوینده ها برای نرم کردن آب ( از بین بردن سختی آب ) استفاده میکنند .
4) صنایع آرایشی و بهداشتی :
برای پاک کردن دندان در دندانپزشکی و در خمیر دندان هایی که خاصیت سفید کنندگی دارند ، کاربرد دارد.
در ماسک های اسکراب ، شامپو های سر و بدن ، لاک ناخن ، رنگ مو و پاک کننده های صورت از این اسید به عنوان تنظیم کننده اسیدیته استفاده می شود.
5) سایر صنایع :
– اسید فسفریک به عنوان کاتالیزور در صنایع پتروشیمی کاربرد دارد .
– برای زدودن زنگ آهن از ابزار های فولادی و تبدیل اهن به فسفات های محلول در آب از اسید فسفریک میتوان استفاده کرد .
بسیاری از شوینده ها در ساختار خود از اسیدفسفریک جهت نرم کردن آب استفاده می کنند.
از کاربرد های جدید این اسید می توان به تصفیه آب و فاضلاب ، مکمل های خوراک دام و طیور نیز اشاره کرد.
